Ruch jest naturalną formą aktywności każdego człowieka. W wieku dziecięcym zapewnia wszechstronny rozwój organizmu, kształtuje prawidłową postawę ciała, a także przyczynia się do wyrabiania podstawowych cech psychomotorycznych. Jego brak powoduje zaburzenia procesów metabolicznych, jak i wpływa negatywnie na psychikę. Dzieci lubią ruch warto, więc wykorzystać tę naturalną potrzebę, by już od najmłodszych lat wpajać im nawyki dbania o zdrowie. Gimnastyka, pływanie, taniec, sztuki walki, koszykówka, piłka nożna itp., to szereg pozalekcyjnych form aktywności, jakie rodzice starają się zapewnić swoim dzieciom na etapie szkoły podstawowej czy nawet przedszkola. Do tego szeregu coraz częściej dołącza joga. Co sprawia, że rodzice wybierają jogę, jako formę aktywności fizycznej dla swoich dzieci? Co joga „oferuje” dzieciom?
Wielu rodziców traktuje jogę dla dzieci, jako alternatywę wobec tradycyjnej gimnastyki korekcyjnej czy rehabilitacji zaleconej przez lekarza. Joga prowadzona przez kompetentnego nauczyciela posiadającego wiedzę w zakresie funkcjonowania mięśni i szkieletu dziecka pomaga korygować wady postawy lub wyprowadzić dziecko z poważniejszej dysfunkcji. Pozwala uelastycznić ciało, poprawić kondycję, zapobiega deformacjom kręgosłupa i kończyn dzieciaków spędzających mnóstwo czasu statycznie przy biurku, komputerze, czy telewizorze. Rodzice często wychodzą z założenia, że praktykowanie jogi nie zaszkodzi, a może pomoże. Ten fizyczny wymiar jogi zyskuje często potwierdzenie w innych sytuacjach życiowych np. w szkole: „na wuefie tylko trzy osoby z klasy dały radę zrobić mostek i okazało się, że … wszystkie one chodzą na jogę :-)“, w trakcie wizyt u fizjoterapeuty: „rehabilitant był zaskoczony tym, co teraz robi moja córka“, czy u lekarza, który zaleca „ćwiczenia” jogi jako sposób na poprawę sylwetki dziecka.
Oprócz poprawy ogólnej sprawności psychoruchowej u dzieci praktykowanie jogi ma wpływ na ich psychikę i emocje. W powszechnej świadomości utrwalona jest opinia o jodze i jej pozytywnym wpływie psychologicznym na stres, czy zaburzenia emocjonalne. Dlatego rodzice przyprowadzają dzieci na jogę w przekonaniu, że nadpobudliwe emocjonalnie i ruchowo dziecko w trakcie zajęć uspokoi się i wyciszy. Moje kilkuletnie doświadczenia, jako nauczyciela jogi dla dzieci pokazują, że przekonanie to jest w pełni uzasadnione. Proces ten wymaga jednak indywidualnego podejścia, systematycznej pracy, regularnej praktyki, czasu oraz współpracy nauczyciela z rodzicami i dzieckiem.
Dla wielu dzieci praktykowanie jogi jest odbiciem przekonań rodziców, którzy sami praktykując jogę dostrzegają jej wpływ na swoje zdrowie czy życie: „sam/a ćwiczę jogę i chciałbym/aby, by moje dziecko też ćwiczyło”. Dla rodziców joga staje się wtedy sposobem rozwijania więzi rodzinnych i formą wspólnego spędzania czasu z dziećmi. Widok rodziców i dzieci w trakcie wspólnej praktyki na warsztacie czy na zajęciach, gdy duzi pomagają małym i odwrotnie, jest dla nauczyciela jogi dla dzieci niezapomnianym doświadczeniem.
Są dzieci, które szybko połykają bakcyla praktyki jogi. Wtedy wspólne praktykowanie jogi stymuluje rozwój zarówno uczniów, jak i nauczyciela, a zajęcia wydają się być zawsze za krótkie. Są dzieci, które potrzebują czasu na „przekonanie się” do jogi, wymagają wsparcia psychologicznego i emocjonalnego ze strony nauczyciela podczas zajęć. Są dzieci, którym trudno znaleźć motywację do ćwiczeń.
Joga dla dzieci to także oduczanie złych i rozwijanie dobrych nawyków związanych ze sprawnością psychomotoryczną, jak i zachowaniem prawidłowej postawy ciała. Współcześnie dzieci większość dnia spędzają statycznie: w szkolnych ławkach, w samochodach, przed komputerem czy przed ekranem telewizji. W tym sensie joga staje się formą autorehabilitacji ruchowej. Wspomaga tradycyjne działania terapeutyczne, kształtuje sylwetkę, ale przede wszystkim uczy każde dziecko świadomości własnego ciała, koncentracji, systematyczności, samodyscypliny i stabilności emocjonalnej. Warto mieć świadomość tego, że praktykowanie jogi rozwija dzieci pod względem psychofizycznym, wychowuje i dowartościowuje je. Dzieci stają się dumne ze swoich osiągnięć i postępów, ale co najważniejsze uczą się uważności wobec siebie i otoczenia, a także przestrzegania norm społecznych. Joga dla dzieci jest ekspresyjna, dlatego tak bardzo przemawia do dzieci w każdym wieku. Ważne jest, by praktyka jogi nie tylko kształtowała dzieci, ale przede wszystkim sprawiała im autentyczną radość i satysfakcję.
By Gregory Bryda